'ह' - बाराखडी


बाराखडी आणि चौदाखडी



'ह' ची बाराखडी

मराठी व्याकरणातील बारा मुख्य स्वरांपासून तयार होणारी 'ह' ची बाराखडी पुढीलप्रमाणे आहे.

मुख्य स्वर मुख्य स्वराची मात्रा बाराखडी
मात्रा नाही ह् + अ

(काना)
ह् + आ हा
ि
(पहिली वेलांटी)
ह् + इ हि

(दुसरी वेलांटी)
ह् + ई ही

(पहिला उकार)
ह् + उ हु

(दुसरा उकार)
ह् + ऊ हू

(एक मात्रा)
ह् + ए हे

(दोन मात्रा)
ह् + ऐ है

(एक काना एक मात्रा)
ह् + ओ हो

(एक काना दोन मात्रा)
ह् + औ हौ
अं
(अनुस्वार)
ह् + अं हं
अः :
(विसर्ग)
ह् + अः हः

'ह' ची चौदाखडी

इंग्रजीमधून मराठीमध्ये आलेले दोन अतिरिक्त स्वर जोडल्यास तयार होणारी 'ह' ची चौदाखडी पुढीलप्रमाणे आहे.

अतिरिक्त स्वर अतिरिक्त स्वराची मात्रा चौदाखडी

(अर्धचंद्र)
ह् + ऍ हॅ

(काना आणि अर्धचंद्र)
ह् + ऑ हॉ

 

This article has been first posted on and last updated on by