'ड' ची बाराखडी
मराठी व्याकरणातील बारा मुख्य स्वरांपासून तयार होणारी 'ड' ची बाराखडी पुढीलप्रमाणे आहे.
मुख्य स्वर | मुख्य स्वराची मात्रा | बाराखडी | |
---|---|---|---|
अ | मात्रा नाही | ड् + अ | ड |
आ | ा (काना) |
ड् + आ | डा |
इ | ि (पहिली वेलांटी) |
ड् + इ | डि |
ई | ी (दुसरी वेलांटी) |
ड् + ई | डी |
उ | ु (पहिला उकार) |
ड् + उ | डु |
ऊ | ू (दुसरा उकार) |
ड् + ऊ | डू |
ए | े (एक मात्रा) |
ड् + ए | डे |
ऐ | ै (दोन मात्रा) |
ड् + ऐ | डै |
ओ | ो (एक काना एक मात्रा) |
ड् + ओ | डो |
औ | ौ (एक काना दोन मात्रा) |
ड् + औ | डौ |
अं | ं (अनुस्वार) |
ड् + अं | डं |
अः | : (विसर्ग) |
ड् + अः | डः |
'ड' ची चौदाखडी
इंग्रजीमधून मराठीमध्ये आलेले दोन अतिरिक्त स्वर जोडल्यास तयार होणारी 'ड' ची चौदाखडी पुढीलप्रमाणे आहे.
अतिरिक्त स्वर | अतिरिक्त स्वराची मात्रा | चौदाखडी | |
---|---|---|---|
ऍ | ॅ (अर्धचंद्र) |
ड् + ऍ | डॅ |
ऑ | ॉ (काना आणि अर्धचंद्र) |
ड् + ऑ | डॉ |