प्रधानत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय

उदाहरण क्र. १

शाळेची घंटा वाजली अन् मुलांचा किलबिलाट सुरू झाला.

वरील वाक्यात ‘अन्’ हे उभयान्वयी अव्यय ‘शाळेची घंटा वाजली’ आणि ‘मुलांचा किलबिलाट सुरू झाला’ या दोन वाक्यांना जोडण्याचे काम करत आहे.

ही दोन्ही वाक्ये स्वतंत्र किंवा समान दर्जाची असून ती एकमेकांवर अवलंबून नाहीत. त्यामुळे ‘अन्’ हे प्रधानत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय समजावे.

उदाहरण क्र. २

पावसाला सुरूवात झाली आणि मोर नाचायला लागला.

वरील वाक्यात ‘आणि’ हे उभयान्वयी अव्यय ‘पावसाला सुरूवात झाली’ आणि ‘मोर नाचायला लागला’ या दोन वाक्यांना जोडण्याचे काम करत आहे.

ही दोन्ही वाक्ये स्वतंत्र किंवा समान दर्जाची असून ती एकमेकांवर अवलंबून नाहीत. त्यामुळे ‘आणि’ हे प्रधानत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय समजावे.

उदाहरण क्र. ३

आमटी छान झाली होती पण भात कच्चा होता.

वरील वाक्यात ‘पण’ हे उभयान्वयी अव्यय ‘आमटी छान झाली होती’ आणि ‘भात कच्चा होता’ या दोन वाक्यांना जोडण्याचे काम करत आहे.

ही दोन्ही वाक्ये स्वतंत्र किंवा समान दर्जाची असून ती एकमेकांवर अवलंबून नाहीत. त्यामुळे ‘पण’ हे प्रधानत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय समजावे.