समानार्थी शब्दांची यादी – ‘प’ पासून ‘म’ पर्यंत
पुढील तक्त्यामध्ये मूळ शब्द आणि त्याचे एक किंवा अनेक समानार्थी शब्द दिले आहेत.
| मूळ शब्द | – | समानार्थी शब्द |
|---|---|---|
| पगार | – | वेतन |
| पटकी | – | महामारी |
| पण | – | प्रतिज्ञा, नेम, शपथ, वचन |
| पण | – | परंतु, किंतु, शिवाय |
| पत्नी | – | अर्धांगिनी, बायको, कांता, दारा, आर्या, वामांगी, गेहिनी, सहचरी, गृहस्वामिनी |
| पद्धत | – | रीत, चाल, प्रघात, प्रथा, तऱ्हा, परंपरा, रिवाज |
| पय | – | पाणी, दूध |
| परमार्थ | – | ब्रह्ममोक्ष |
| पराजय | – | पराभव, हार |
| पराणी | – | हत्यारी, आर, टोचणी |
| परिक्षा | – | चाचणी, पारख, कसोटी, दिव्य, कस, तपासणी |
| पर्वत | – | गिरी, डोंगर, अचल, नग, शैल, अद्री, महीधर, भूधर, धराधर |
| पवित्र | – | पावन, निर्मळ, मंगळ, शुची, शुध्द, सात्विक |
| पक्ष | – | बाजू, पंधरवडा |
| पक्षी | – | खग, विहंग, द्विज, अंडज, पाखरू |
| पाऊस | – | पर्जन्य, वर्षा |
| पाठ | – | नियम, धडा |
| पाठिंबा | – | पुष्टीकरण, दुजोरा |
| पाणी | – | जल, अंबू, पय, उदक, जीवन, सलिल, वारी, नीर, तोय, आप |
| पान | – | पर्ण, पत्र, दल, पल्लव, पत्री |
| पाप | – | दोष, पातक, कुकर्म, दुरित, दुष्कृत्य |
| पाय | – | पद, चरण, पाद, पाऊले |
| पार | – | कट्टा, पलीकडे |
| पारिपत्य | – | पराभव, शिक्षा, दंड |
| पार्वती | – | उमा, दुर्गा, गौरी, कन्याकुमारी, काली, अपर्णा, सती, भवानी |
| पितर | – | पूर्वज, माता-पिता |
| पिता | – | जनक, बाप, वडील, तीर्थरूप |
| पीत | – | पिवळा |
| पुण्य | – | सुकृत, सत्कर्म, श्रेयस |
| पुरूष | – | नर, मर्द |
| पुष्प | – | कुसुम, सुमन, फूल |
| पूजा | – | अर्चना, अर्चा, सेवा, उपासना, अर्चन |
| पूर्व | – | आधीचा, पूर्वीचा, पूर्व दिशा |
| पैसा | – | दाम, द्रव्य, धन |
| पोरका | – | निराधार, अनाथ |
| पंडित | – | पुरोहित, गुरूजी, आचार्य, विद्वान, शास्त्री |
| पंथ | – | मार्ग, रस्ता, वाट, पथ |
| पांगळा | – | पंगू, लंगडा, लुळा, विकलांग, अपंग, दिव्यांग |
| पांढरा | – | सफेद, धवल, ढवळा |
| प्रकार | – | तऱ्हा, जात, दर्जा |
| प्रकाश | – | उजेड, तेज, दीप्ती, कांती, आलोक |
| प्रगल्भ | – | गंभीर, शहाणा, प्रौढ |
| प्रचिती | – | अनुभव, पडताळा, प्रत्यय |
| प्रचंड | – | अवाढव्य, विशाल, अजस्त्र |
| प्रतिष्ठा | – | लौकिक, मानमरातब |
| प्रबंध | – | व्यवस्था, योजना, तजवीज, संयोजन, दीर्घलेखन |
| प्रेम | – | प्रीती, लोभ, स्नेह, अनुराग, अनुरुक्ती |
| पृथ्वी | – | धरणी, अवनी, भूमी, धरती, मही, धरित्री, वसुंधरा, क्षया, धरा, भूरसा, वसुधा |
| फक्कड | – | सुंदर, छान, सुरेख, मनोहर |
| फज्जित | – | लज्जित, ओशाळलेला, वरमलेला |
| फट | – | भेग, चीर, खाच |
| फडतूस | – | टाकाऊ, क्षुद्र, फालतू |
| फत्ते | – | यश, जय, सरशी |
| फरक | – | भेद, तफावत, अंतर |
| फसवणूक | – | ठकबाजी, प्रतारणा, लबाडी, लुच्चेगिरी |
| फिदा | – | खुश, आसक्त |
| फिर्याद | – | तक्रार |
| फुलोरा | – | बहर, मोहोर |
| फुशारकी | – | बढाई, शेखी, डामडौल |
| फूट | – | भेद, बेबनाव, दुही, दुफळी, बेकी, फाटाफूट, विघटन |
| फोड | – | सूज, गाठ, तुकडा (फळाचा) |
| फोल | – | टरफल, कोंडा, भुसा, निरर्थक, व्यर्थ, रिकामे |
| फौज | – | सैन्य, सेना, दल, लष्कर |
| बखर | – | बातमी, हकिकत, इतिहास, वार्ता, संदेश |
| बजरंग | – | पवनपुत्र, हनुमान, मारूती, अंजनीसुत, वायुपुत्र, महाबला, अमितविक्रम |
| बडगा | – | सोटा, टोमणा, सोमटा |
| बदफैली | – | कुकर्मी, व्याभिचारी, दुःशील |
| बदल | – | पालट, फेर, फरक |
| बरकत | – | भाग्य, सुदैव, भरभराट |
| बरखास्त | – | समाप्त, विसर्जित, संपणे |
| बरोबर | – | सारखा, सम, योग्य |
| बहाणा | – | सोंग, ढोंग |
| बहीण | – | भगिनी, सहोदरा, अग्रजा (मोठी बहीण), अनुजा (धाकटी बहीण) |
| बळ | – | ताकद, शक्ती, जोर, सामर्थ्य, कुवत |
| बाकी | – | उरलेले, शेष, उर्वरीत |
| बाग | – | बगीचा, उद्यान, उपवन, वाटिका, पुष्पवन |
| बाण | – | शर, तीर, सायक |
| बाप | – | पिता, जनक, जन्मदाता, तीर्थरूप, तात |
| बारीक | – | बारका, सूक्ष्म, लहान |
| बाहू | – | हात, हस्त, कर, भूज, पाणि |
| बुद्धी | – | मती, अक्कल, मेधा, प्रज्ञा |
| बैल | – | खोंड, पोळ, वृषभ |
| बोकड | – | बकरा, अज |
| बोभाटा | – | गवगवा, हाकाटी |
| बंदोबस्त | – | व्यवस्था, तजवीज |
| ब्रम्हदेव | – | ब्रम्हा, चतुरानन, विधी, विरंची, कमलासन |
| ब्राम्हण | – | द्विज, वाडव, भूमिदेव, विप्र, अग्रजन्मा |
| भय | – | धाक, धास्ती, दहशत, जरब, वचक, दरारा |
| भयंकर | – | वाईट, अमंगल |
| भरपूर | – | पुष्कळ, रग्गड, चिकार, प्रचूर, विपुल, उदंड, मुबलक |
| भरभराट | – | उत्कर्ष, प्रगती, समृद्धी |
| भला | – | चांगला, सज्जन |
| भाऊ | – | भ्राता, बंधू, सहोदर, अग्रज (मोठा भाऊ), अनुज (धाकटा भाऊ) |
| भाकीत | – | ठोकताळा, आडाखा, स्थूलमान |
| भाबडा | – | साधा, निष्कपटी, निर्मत्सरी |
| भाव | – | भक्तिभाव, श्रद्धा, दर (वस्तूचा) |
| भुरळ | – | मोहिनी, भ्रम, मोह, गारूड, मंत्रमुग्धता |
| भूक | – | क्षुधा, बुभूक्षा |
| भूषण | – | अलंकार, लेणे, दागिना |
| भीड | – | पर्वा |
| भेट | – | गाठ, आलिंगन, नजराणा, मुलाखत |
| भोवळ | – | घेरी, चक्कर, मूर्च्छा |
| भंगुर | – | नश्वर, क्षणिक, अशाश्वत |
| भंजन | – | मोड, विध्वंस, निर्दालन |
| भांडखोर | – | बोलभांड |
| भांडण | – | वैर, तंटा, खटका, वाद, खडाजंगी, कलह, झगडा |
| भुंगा | – | भ्रमर, अलि, मिलिंद, मधुप, भृंग, मधुकर |
| मग्न | – | गुंग, तल्लीन, दंग |
| मगर | – | सुसर, नक्र |
| मग्रूर | – | गर्विष्ठ, चढेल, उर्मट, उद्दाम, उद्धट |
| मजल | – | पल्ला, टप्पा |
| मज्जाव | – | निर्बंध, मनाई, अटकाव, आडकाठी |
| मजूर | – | गडी, कष्टकरी, कामकरी, श्रमिक |
| मदत | – | साहाय्य |
| मन | – | चित्त, मानस, अंतःकरण, अंतरंग |
| मनोरंजन | – | करमणूक, अनुरंजन |
| मयंक | – | सूर्य व चंद्र |
| मरणोन्मुख | – | आसन्नमरण, मुमूर्षू |
| मशाल | – | दिवटी, हिलाल |
| महान | – | थोर, मोठा, प्रचंड, भव्य, विशाल, श्रेष्ठ, विराट, गुरू, महा |
| महाराणी | – | महाराज्ञी |
| महापुरूष | – | महानुभाव, महामना, महात्मन |
| महिना | – | मास, माह |
| म्यान | – | कुक्षि |
| माकड | – | मर्कट, वानर, कपि, शाखामृग |
| माग | – | तपास, थांग, छडा |
| माणूस | – | मनुष्य, मानुष, मनुज |
| मात्रा | – | उपाय, इलाज |
| मान्य | – | मंजूर, संमत |
| मान्यता | – | संमती, सहमती, स्वीकृती |
| माया | – | प्रेम, वात्सल्य, दया, कृपा |
| मासा | – | मत्स्य, मीन, मच्छ |
| माळ | – | सर |
| मित्र | – | सखा, सोबती, सवंगडी, दोस्त, सुहृद, सांगाती, स्नेही |
| मिश्रण | – | मिसळ |
| मिळकत | – | आय, प्राप्ती |
| मीठ | – | सैंधव, लवण |
| मीलन | – | मेळ, संगम, संयोग, एकत्रीकरण |
| मुनी | – | ऋषी, यती, तपस्वी, योगी, महर्षी |
| मुलगा | – | सुत, पुत्र, चिरंजीव, नंदन, तनय, आत्मज, नंदन, तनुज |
| मुलगी | – | कन्या, पुत्री, सुता, तनया, तनुजा, आत्मजा, नंदिनी, दुहिता |
| मूर्च्छा | – | घेरी, भोवळ, फीट |
| मेरू | – | आधार |
| मैत्रीण | – | सखी, सोबतीण |
| मैना | – | सारिका, साळुंखी |
| मोर | – | मयूर, नीलकंठ, केकी, शिखी |
| मोलकरीण | – | दासी, बटीक |
| मोसम | – | ऋतू, हंगाम |
| मोक्ष | – | मुक्ती |
| मंगल | – | पवित्र, शुभ |
| मंजुरी | – | मान्यता, परवानगी, संमती, अनुमती |
| मंजूर | – | मान्य, कबूल |
| मंडई | – | बाजार, बाजारहाट |
| मुंज | – | उपनयन, मौजीबंधन |