'भ' ची बाराखडी
मराठी व्याकरणातील बारा मुख्य स्वरांपासून तयार होणारी 'भ' ची बाराखडी पुढीलप्रमाणे आहे.
| मुख्य स्वर | मुख्य स्वराची मात्रा | बाराखडी | |
|---|---|---|---|
| अ | मात्रा नाही | भ् + अ | भ |
| आ | ा (काना) |
भ् + आ | भा |
| इ | ि (पहिली वेलांटी) |
भ् + इ | भि |
| ई | ी (दुसरी वेलांटी) |
भ् + ई | भी |
| उ | ु (पहिला उकार) |
भ् + उ | भु |
| ऊ | ू (दुसरा उकार) |
भ् + ऊ | भू |
| ए | े (एक मात्रा) |
भ् + ए | भे |
| ऐ | ै (दोन मात्रा) |
भ् + ऐ | भै |
| ओ | ो (एक काना एक मात्रा) |
भ् + ओ | भो |
| औ | ौ (एक काना दोन मात्रा) |
भ् + औ | भौ |
| अं | ं (अनुस्वार) |
भ् + अं | भं |
| अः | : (विसर्ग) |
भ् + अः | भः |
'भ' ची चौदाखडी
इंग्रजीमधून मराठीमध्ये आलेले दोन अतिरिक्त स्वर जोडल्यास तयार होणारी 'भ' ची चौदाखडी पुढीलप्रमाणे आहे.
| अतिरिक्त स्वर | अतिरिक्त स्वराची मात्रा | चौदाखडी | |
|---|---|---|---|
| ऍ | ॅ (अर्धचंद्र) |
भ् + ऍ | भॅ |
| ऑ | ॉ (काना आणि अर्धचंद्र) |
भ् + ऑ | भॉ |