'क्ष' - बाराखडी


बाराखडी आणि चौदाखडी



'क्ष' ची बाराखडी

मराठी व्याकरणातील बारा मुख्य स्वरांपासून तयार होणारी 'क्ष' ची बाराखडी पुढीलप्रमाणे आहे.

मुख्य स्वर मुख्य स्वराची मात्रा बाराखडी
मात्रा नाही क्ष् + अ क्ष

(काना)
क्ष् + आ क्षा
ि
(पहिली वेलांटी)
क्ष् + इ क्षि

(दुसरी वेलांटी)
क्ष् + ई क्षी

(पहिला उकार)
क्ष् + उ क्षु

(दुसरा उकार)
क्ष् + ऊ क्षू

(एक मात्रा)
क्ष् + ए क्षे

(दोन मात्रा)
क्ष् + ऐ क्षै

(एक काना एक मात्रा)
क्ष् + ओ क्षो

(एक काना दोन मात्रा)
क्ष् + औ क्षौ
अं
(अनुस्वार)
क्ष् + अं क्षं
अः :
(विसर्ग)
क्ष् + अः क्षः

'क्ष' ची चौदाखडी

इंग्रजीमधून मराठीमध्ये आलेले दोन अतिरिक्त स्वर जोडल्यास तयार होणारी 'क्ष' ची चौदाखडी पुढीलप्रमाणे आहे.

अतिरिक्त स्वर अतिरिक्त स्वराची मात्रा चौदाखडी

(अर्धचंद्र)
क्ष् + ऍ क्षॅ

(काना आणि अर्धचंद्र)
क्ष् + ऑ क्षॉ

This article has been first posted on and last updated on by